Podstawy Ustawy „Prawo Lotnicze”

Wprowadzenie do Ustawy „Prawo Lotnicze”

Ustawa „Prawo Lotnicze” reguluje wszystkie aspekty lotnictwa cywilnego w Polsce, w tym użycie dronów (bezzałogowych statków powietrznych, BSP). Każdy pilot drona musi znać podstawowe zasady tej ustawy, aby bezpiecznie i legalnie wykonywać operacje w przestrzeni powietrznej.

Pełny tekst ustawy można znaleźć na stronie internetowej Urzędu Lotnictwa Cywilnego (ULC): tekst ustawy "Prawo Lotnicze".

Kluczowe Artykuły Ustawy

Artykuł 21 - Kompetencje Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego (ULC):

Prezes ULC odpowiada za nadzór nad wszystkimi sprawami związanymi z lotnictwem cywilnym w Polsce, które nie są przypisane innym organom. Oznacza to, że jego kompetencje obejmują szeroki zakres działań, odpowiedzialności i uprawnień w tym nadzorowanie przepisów dotyczących dronów. Wymienimy kilka kompetencji prezes ULC, na które chcę zwrócić Tobie uwagę: 

• 3) nadzorowanie i kontrolowanie przestrzegania przepisów prawnych w zakresie lotnictwa cywilnego i lotniczej działalności gospodarczej;
• 6) sprawdzanie zdatności sprzętu lotniczego do lotów;
• 7) sprawdzanie kwalifikacji personelu lotniczego;

Warto zapoznać się ze wszystkim kompetencjami jakie posiada prezes ULC, które wymienia ten artykuł ustawy.

Artykuł 87.1 - Przeszkody Lotnicze:

Dla pilotów dronów ważne jest zrozumienie definicji i lokalizacji przeszkód lotniczych, takich jak budynki, konstrukcje czy obiekty o określonej wysokości, które mogą stanowić zagrożenie podczas lotów. ULC prowadzi rejestr takich przeszkód, który jest dostępny dla operatorów BSP, aby pomóc im unikać potencjalnych zagrożeń podczas planowania lotów.

Artykuł 126 - Ogólne Regulacje dla BSP:

Ten artykuł dopuszcza używanie dronów w polskiej przestrzeni powietrznej, określając techniczne wymagania dla dronów, w tym konieczność posiadania odpowiedniego wyposażenia nawigacyjnego i komunikacyjnego. Piloci dronów muszą znać te wymogi, aby operacje były zgodne z prawem. Określa też, że użytkownicy dronów mogą składać plan lotu i na ich podstawie mogą być wykonywane loty, jeśli wymagają tego strefy powietrzne.

Znaczenie dla Pilotów Dronów

Dlaczego to jest ważne?Znajomość ustawy „Prawo Lotnicze” jest kluczowa dla każdego pilota drona, ponieważ nieprzestrzeganie przepisów może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, w tym kar finansowych lub nawet pozbawienia wolności.

Co musisz zrobić przed lotem?

1. Upewnij się, że jesteś zarejestrowany jako operator drona i że dron posiada numer rejestracyjny.
2. Zapoznaj się z instrukcją producenta drona.
3. Sprawdź, czy obszar, w którym chcesz latać, nie jest objęty zakazem lotów.

Podsumowanie

Ustawa „Prawo Lotnicze” jest podstawowym aktem prawnym regulującym użytkowanie dronów w Polsce. Jako pilot BSP, musisz być świadomy swoich obowiązków i przestrzegać wszystkich przepisów, aby zapewnić bezpieczeństwo operacji lotniczych i uniknąć problemów prawnych.

Pytania refleksyjne

1. Czy znasz dokładne wymagania dotyczące rejestracji swojego drona?
2. Jakie są konsekwencje nieprzestrzegania przepisów dotyczących lotów dronami?
3. Jakie kroki musisz podjąć przed każdym lotem, aby upewnić się, że jest on zgodny z przepisami?

‍

Ustawa “Prawo Lotnicze” (Dz.U. 2002 nr 130 poz. 1112)

Aktualny akt prawny jest publikowany na stronie ULC : tekst ustawy "Prawo Lotnicze"

Rozwinięcie Lekcji o Ustawie „Prawo Lotnicze”

Głębsze Zrozumienie Ustawy „Prawo Lotnicze”

Ustawa „Prawo Lotnicze” jest kluczowym dokumentem regulującym operacje lotnicze, w tym drony, w polskiej przestrzeni powietrznej. Na poziomie 2 kursu zrozumiemy nie tylko same przepisy, ale także powody ich wprowadzenia oraz ich praktyczne zastosowanie w codziennych operacjach.

Dlaczego te przepisy istnieją?

Przepisy zawarte w ustawie „Prawo Lotnicze” mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa w przestrzeni powietrznej. Dotyczy to zarówno operacji załogowych, jak i bezzałogowych statków powietrznych (BSP). Bezzałogowe statki powietrzne, mimo że operują na niższych wysokościach, mogą stanowić zagrożenie dla załogowych statków powietrznych, osób na ziemi oraz infrastruktury. Przepisy prawne są niezbędne, aby:

1. Zapewnić Bezpieczeństwo: Przepisy dotyczące rejestracji i wyposażenia technicznego dronów (np. systemy nawigacyjne, komunikacyjne) są wprowadzone, aby zapobiec kolizjom i innym incydentom.
2. Chronić Prywatność: Ustawa chroni prywatność obywateli, zabraniając nieuprawnionego nagrywania lub fotografowania osób bez ich zgody. Zasady te są szczególnie istotne dla operatorów dronów wyposażonych w kamery.
3. Zarządzać Ruchem Powietrznym: Kontrola nad operacjami dronów w pobliżu lotnisk i innych ważnych obiektów jest konieczna, aby uniknąć zakłóceń w ruchu lotniczym. Przepisy ograniczają możliwość latania w tych obszarach, aby zapewnić płynny ruch i bezpieczeństwo.

Przykłady Praktycznego Zastosowania Przepisów

• Kontrola nad Strefami Zakazanymi: Wyobraź sobie, że planujesz operację dronem w mieście. Zgodnie z artykułem 126, musisz upewnić się, że obszar, w którym chcesz latać, nie jest objęty zakazem lotów. W praktyce oznacza to konieczność konsultacji z lokalnymi mapami przestrzeni powietrznej i sprawdzenia wszelkich stref zakazanych lub ograniczonych, które mogą obejmować parki narodowe, okolice lotnisk lub infrastruktury krytycznej.
• Ochrona Prywatności: Podczas wykonywania lotów nad terenami zamieszkanymi, musisz zachować szczególną ostrożność, aby nie naruszać prywatności mieszkańców. Może to wymagać zmiany planu lotu lub zrezygnowania z nagrywania wideo, aby uniknąć potencjalnych naruszeń przepisów prawa.

Kompetencje Prezesa ULC – Szerszy Kontekst

Kompetencje Prezesa ULC obejmują nie tylko nadzór nad przestrzeganiem przepisów, ale także wydawanie decyzji dotyczących ograniczeń w przestrzeni powietrznej oraz zezwoleń na operacje w określonych warunkach. Oznacza to, że jako operator drona musisz być świadomy, że pewne operacje mogą wymagać specjalnych zezwoleń, szczególnie gdy planujesz lot w strefach o wysokim ryzyku. Kompetencje prezesa ULC nie naruszają uprawnień EASA w zakresie określonym w rozporządzeniu nr 2018/1139/UE

Podsumowanie i Pytania Refleksyjne

Przepisy ustawy „Prawo Lotnicze” odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu porządku i bezpieczeństwa w polskiej przestrzeni powietrznej. Zrozumienie, dlaczego te przepisy istnieją i jak je stosować w praktyce, jest niezbędne dla każdego operatora drona.

Pytania do rozważenia:

1. Jakie są potencjalne konsekwencje nieprzestrzegania przepisów dotyczących stref zakazanych?
2. W jaki sposób przepisy dotyczące ochrony prywatności wpływają na planowanie Twoich operacji?
3. Czy rozumiesz, kiedy konieczne jest uzyskanie specjalnego zezwolenia na lot dronem?

‍‍

Przedstawienie Wybranych Regulacji

Kolejne istotne artykuły Ustawy Prawo Lotnicze

‍

‍

Artykuł 87. 1 - Przeszkody lotnicze

Generalnie za przeszkody lotnicze uważa się :

1. Wyższe niż wysokości określone przez wyznaczone powierzchnie ograniczające przeszkody.
2. Obiekty o wysokości od 100 m powyżej poziomu otaczającego terenu lub wody, zlokalizowane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz na obszarze wyłącznej strefy ekonomicznej.
3. Występujące w pasie drogi startowej bez względu na ich wysokość.
4. Inne obiekty, które zostały uznane za przeszkodę lotniczą przez odpowiednie organy państwowe ze względu na potencjalne zagrożenie dla ruchu statków powietrznych

Znaczenie dla Pilotów Dronów

Piloci BSP mogą korzystać ze zgromadzonych przez ULC danych o przeszkodach lotniczych i wykorzystać informacje o ich charakterystyce oraz lokalizacji w obszarach, w których planują operacje lotnicze. Świadomość ta jest krytyczna dla pilotowania dronów, z uwagi na to że z założenia operują na niskich (z punktu widzenia lotnictwa) wysokościach i często w pobliżu przeszkód. Brak świadomość przeszkód w obszarach operacji może prowadzić do kolizji i innych incydentów lotniczych.
‍

Jeśli będziesz posiadał wiedzę o przeszkodach lotniczych, których nie ma w bazie ULC powinieneś ją zgłosić urzędowi. Pomaga to w utrzymaniu aktualności bazy danych i zapewnia bezpieczeństwo innym użytkownikom przestrzeni powietrznej.

Podsumowanie

Prezes ULC nadzoruje przestrzeganie przepisów prawnych w lotnictwie cywilnym. Jest to fundament zapewnienia bezpieczeństwa wszystkich operacji lotniczych w kraju, w tym celu ma prawo do kontrolowania działalności gospodarczej w lotnictwie cywilnym, sprawdza zdatność sprzętu lotniczego do lotów oraz kwalifikacje personelu lotniczego. Piloci i operatorzy BSP muszą zdawać sobie sprawę i rozumieć zakres uprawnień Prezesa ULC, aby efektywnie przestrzegać regulacji lotniczych. Wśród przepisów znajdziemy również takie, które zapewniają gromadzenie i udostępnianie bardzo przydatnych informacji, ułatwiających zachowanie bezpieczeństwa i efektywności podczas lotów bezzałogowymi statkami powietrznymi

Przegląd Regulacji Bezpośrednio Dotyczących BSP w "Prawie Lotniczym"

‍

Artykuł 126a - Możliwość zniszczenia lub przejęcia kontroli nad BSP

Przepisy tego artykułu precyzują warunki, w których państwo może zdecydować się na zniszczenie BSP lub przejęcie nad nim kontroli. Takie działania są możliwe, jeżeli:

• BSP zagraża życiu lub zdrowiu ludzi,
• Stwarza zagrożenie dla chronionych obiektów lub obszarów,
• Zakłóca przebieg imprezy masowej lub zagraża bezpieczeństwu uczestników,
• Jest uzasadnione podejrzenie, że może być użyty do ataku terrorystycznego,
• Porusza się w strefie z ograniczeniami lotów lub nad terenem, gdzie loty są zakazane .

‍Artykuł 135a i 135c - Zgłaszanie zdarzeń lotniczych

Regulacje tego artykułu dotyczą pracy Państwowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych. Zdarzenia, w których brały udział drony również mogą być przedmiotem badań i wniosków formułowanych w raportach Komisji. Operatorzy i piloci BSP są zachęcani lub zobowiązani do zgłaszania incydentów z udziałem dronów, co pomaga w utrzymaniu nadzoru nad bezpieczeństwem oraz w ciągłym doskonaleniu standardów operacyjnych BSP.

‍

Podsumowanie

Bezzałogowe statki powietrzne mogą korzystać i użytkować polską przestrzeń powietrzną. Należy jednak pamiętać, że w sytuacjach, gdy stwarzają zagrożenie lub naruszają warunki korzystania ze stref przestrzeni powietrznej mogą one zostać zniszczone przez służby państwowe.

‍Regulacje odzwierciedlają wysiłki na rzecz dostosowania do szerszych standardów europejskich i międzynarodowych.

‍Przez narzucenie ścisłych wytycznych i ograniczeń operacyjnych, te regulacje mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa zarówno przestrzeni powietrznej, jak i publicznego. Jest to kluczowe dla budowania zaufania publicznego i akceptacji technologii dronów.

Ustanowienie jasnych kar za naruszenia działa jako środek odstraszający przed nieprzestrzeganiem prawa i zwiększa egzekwowalność ustawy.

‍

Artykuł 212 - Karalność naruszania przepisów lotniczych

Pilotowanie bezzałogowego statku powietrznego jest zadaniem odpowiedzialnym, a za nie przestrzeganie litery prawa mogą grozić kary: grzywny, ograniczenia wolności, a nawet pozbawieniu wolności.

Należy zapoznać się z art. 212 Prawa lotniczego, w którym są wskazane okoliczności w których można podlegać karze pozbawienia wolności nawet do lat 5-ciu. Warto przy tym wiedzieć i mieć w pamięci przepisy art. 212a, który w niektórych sytuacjach może uchronić przed sankcjami o ile zgłoszone zostało zdarzenie lotnicze w ramach obowiązkowego lub dobrowolnego systemu zgłaszania zdarzeń, o których mowa w art. 135a i 135c czyli do CBZ.

Zaawansowane Rozwinięcie Lekcji o Ustawie „Prawo Lotnicze”

Specjalistyczne Zastosowania i Aktualizacje Ustawy „Prawo Lotnicze”

Na poziomie 3 kursu, podejdziemy do ustawy „Prawo Lotnicze” z perspektywy zaawansowanego operatora dronów, który regularnie angażuje się w złożone operacje i musi być na bieżąco z najnowszymi regulacjami oraz najlepszymi praktykami branżowymi.

Artykuł 27 - Kontrola przestrzegania przepisów oraz wydanych decyzji

Realizując nadzór nad lotnictwem cywilnym prezes ULC ma prawo kontrolować przestrzeganie przepisów lotniczych oraz wydanych decyzji z zakresu lotnictwa przez operatorów statków powietrznych (zarówno załogowych jak i bezzałogowych), zarządzających lotniskami, a także przez personel lotniczy pracujący dla operatorów systemów bezzałogowych statków powietrznych. Zwraca uwagę na to, że przepisy i kontrole dotyczą nie tylko maszyn, ale również ludzi wchodzących w skład personelu lotniczego, a także dokumentów i materiałów.

Artykuł 27 – Kontrola Przestrzegania Przepisów oraz Wydanych Decyzji

Artykuł 27 ustawy „Prawo Lotnicze” daje Prezesowi Urzędu Lotnictwa Cywilnego (ULC) prawo do kontrolowania przestrzegania przepisów lotniczych oraz wydanych decyzji przez operatorów statków powietrznych, w tym bezzałogowych statków powietrznych (BSP), oraz przez personel lotniczy. Uprawnienia te obejmują kontrolę maszyn, personelu oraz dokumentacji związanej z operacjami lotniczymi.

Znaczenie Artykułu 27 dla Pilotów Dronów w Kategorii „Szczególnej”

Dla pilotów dronów wykonujących operacje w kategorii „szczególnej”, Artykuł 27 ma kluczowe znaczenie, szczególnie w kontekście składania oświadczeń o wykonywaniu operacji zgodnie z krajowymi wytycznymi określającymi Krajowe Scenariusze Standardowe (NSTS, National Standard Scenarios).

1. Odpowiedzialność za Zgodność z Przepisami

Piloci w kategorii „szczególnej” muszą przestrzegać określonych warunków i ograniczeń zawartych w wytycznych NSTS, które zostały przygotowane przez ULC na podstawie rozporządzeń europejskich. Każdy pilot musi złożyć oświadczenie, że operacje będą prowadzone zgodnie z tymi warunkami. Artykuł 27 oznacza, że Prezes ULC ma prawo do kontrolowania, czy te oświadczenia są prawdziwe i czy operacje rzeczywiście odbywają się zgodnie z zadeklarowanymi wytycznymi.

2. Kontrole Przestrzegania Warunków NSTS

W praktyce, kontrola Prezesa ULC może obejmować:

• Sprawdzanie zgodności operacyjnej: Czy pilot i operator drona rzeczywiście przestrzegają określonych w NSTS warunków, takich jak ograniczenia przestrzenne, wysokościowe czy procedury operacyjne. Może to obejmować również sprawdzenie, czy stosowane są odpowiednie procedury awaryjne.
• Weryfikacja dokumentacji: ULC ma prawo sprawdzać, czy operatorzy dronów prowadzą odpowiednią dokumentację, w tym rejestr lotów, przeglądów technicznych drona, oraz czy posiadają wszystkie wymagane certyfikaty i uprawnienia. Niewłaściwe prowadzenie dokumentacji może prowadzić do kar lub zakazu wykonywania operacji.
• Kontrola kwalifikacji personelu: W przypadku operacji w kategorii „szczególnej”, piloci muszą posiadać odpowiednie kwalifikacje i przejść odpowiednie szkolenia zgodnie z wytycznymi NSTS. Prezes ULC ma prawo sprawdzić, czy pilot faktycznie posiada wymagane kwalifikacje i czy były one uzyskane zgodnie z obowiązującymi przepisami.

3. Konsekwencje Nieprzestrzegania Przepisów

Jeżeli w wyniku kontroli stwierdzone zostaną nieprawidłowości, Prezes ULC ma prawo:

• Nakładać kary administracyjne: Za naruszenie przepisów, w tym niezgodność operacji z warunkami określonymi w NSTS, operatorzy mogą podlegać karom finansowym.
• Wydawać zakazy operacyjne: Prezes ULC może zakazać wykonywania operacji przez danego operatora lub pilota, jeżeli uzna, że naruszenia przepisów stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa.
• Nakładać obowiązek dodatkowego szkolenia: W przypadkach, gdy kontrola wykaże braki w wiedzy lub umiejętnościach, Prezes ULC może zobowiązać pilota do odbycia dodatkowych szkoleń.

4. Zapewnienie Bezpieczeństwa Operacji

Dla pilotów operujących w kategorii „szczególnej” świadomość, że ich działania są monitorowane przez ULC, powinna motywować do przestrzegania najwyższych standardów bezpieczeństwa. Przepisy te mają na celu nie tylko ochronę osób trzecich i mienia na ziemi, ale również ochronę samych operatorów i ich sprzętu. Zapewnienie zgodności z wytycznymi NSTS i przepisami prawa lotniczego jest kluczowe dla bezpiecznego i legalnego wykonywania operacji BSP.

Podsumowanie

Artykuł 27 ustawy „Prawo Lotnicze” stanowi fundament dla efektywnego nadzoru nad przestrzeganiem przepisów lotniczych przez operatorów BSP, zwłaszcza w kategorii „szczególnej”. Piloci muszą być świadomi, że ich operacje mogą być w każdej chwili skontrolowane przez ULC, co wymaga od nich przestrzegania warunków określonych w złożonych oświadczeniach oraz dbałości o dokumentację i kwalifikacje personelu. Tylko takie podejście zapewnia zgodność z przepisami i minimalizuje ryzyko operacyjne.

‍

‍

Nowy Projekt Ustawy Prawo Lotniczy z 2023

Najważniejsze Zmiany i Trendy w Regulacjach

Ustawa „Prawo Lotnicze” jest regularnie aktualizowana, aby nadążać za dynamicznym rozwojem technologii dronów i ich coraz szerszym zastosowaniem. W najnowszym projekcie zmian, znajdują się zapisy dotyczące m.in. surowszych kar za nieprzestrzeganie przepisów oraz nowych wymogów technicznych dla dronów operujących w określonych strefach.

• Rozporządzenie Komisji (UE) nr 2019/947 i nr 2019/945: Te rozporządzenia wprowadzają nową klasyfikację dronów oraz wymogi techniczne dla każdego rodzaju operacji. Zrozumienie tych wymagań jest kluczowe dla operatorów, którzy chcą przeprowadzać operacje w kategoriach „szczególnej” lub „certyfikowanej”.
• Wytyczne ULC dla Operatorów BSP: Urząd Lotnictwa Cywilnego regularnie publikuje wytyczne dla operatorów BSP. Najnowsze wytyczne dotyczące stref geograficznych (DRA-P, DRA-R, DRA-T) oraz wymogów operacyjnych w tych strefach są kluczowe dla planowania zaawansowanych operacji dronem, zwłaszcza w przestrzeniach miejskich i obszarach złożonych, takich jak porty lotnicze czy tereny przemysłowe​.

Praktyczne Studia Przypadków i Analizy

1. Operacje w Strefach U-space: U-space to zestaw nowych usług i procedur zapewniających bezpieczne i efektywne wykorzystanie przestrzeni powietrznej przez BSP, zwłaszcza w miastach. Analiza przypadków operacji w strefach U-space, w tym wymagania dotyczące certyfikacji i integracji technologii C2 (Command and Control) oraz zapewnienia łączności w warunkach zakłóceń radiowych, jest kluczowa dla operatorów wykonujących loty w tych strefach​.
2. Zgłaszanie Zdarzeń Lotniczych i Badanie Wypadków: Jak skutecznie zgłaszać incydenty z udziałem BSP i jakie informacje są kluczowe w raportach dla Państwowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych? Przypadki z praktyki pokazują, że szybkie i dokładne zgłaszanie incydentów pozwala na poprawę standardów bezpieczeństwa oraz unikanie surowych kar za naruszenia przepisów​.

Przyszłość Regulacji i Technologii

Rozwój technologii BSP, takich jak autonomiczne drony i operacje poza zasięgiem wzroku (BVLOS), stawia przed prawodawcami nowe wyzwania. Ustawa „Prawo Lotnicze” i związane z nią rozporządzenia będą musiały ewoluować, aby nadążyć za tymi zmianami. Operatorzy dronów muszą być przygotowani na wprowadzenie nowych regulacji, które mogą obejmować:

• Zaawansowane systemy wykrywania i unikania kolizji (Detect and Avoid - DAA).
• Wymagania dotyczące redundancji systemów nawigacyjnych i komunikacyjnych w dronach o wyższej masie i większym zasięgu operacyjnym.
• Zwiększenie liczby obowiązkowych szkoleń i certyfikacji dla operatorów wykonujących loty w zatłoczonych i złożonych przestrzeniach powietrznych.

Podsumowanie i Pytania Refleksyjne

Zrozumienie i bieżące śledzenie zmian w ustawie „Prawo Lotnicze” i powiązanych przepisach jest niezbędne dla zaawansowanych operatorów dronów. Wykorzystanie tej wiedzy w praktyce pozwala na bezpieczne i efektywne planowanie oraz realizację operacji lotniczych w z

‍

Kary w Projekcie zmian w ustawie “Prawo Lotnicze”

Link do treści projektu

wykaz wybranych kar spośród przewidzianych w projekcie nowego prawa lotniczego:

‍

• „Art. 209un. 1. Kto wykonuje operacje przy użyciu systemu bezzałogowego statku powietrznego niezgodnie z warunkami wykonywania operacji w danej strefie geograficznej podlega karze pieniężnej w wysokości 10 000 zł za każde naruszenie.
  
  
• 2. Operator systemu bezzałogowego statku powietrznego, który nie zarejestrował się w rejestrze operatorów, w przypadkach określonych w art. 14 ust. 5 rozporządzenia nr 2019/947/UE, podlega karze pieniężnej w wysokości 10 000 zł.
  
  
• 3. Operator systemu bezzałogowego statku powietrznego, który nie poinformuje w terminie o zmianie danych zawartych w rejestrze operatorów dotyczących tego operatora, podlega karze pieniężnej w wysokości 500 zł.
  
  
• 4. Operator systemu bezzałogowego statku powietrznego, który wykonuje z użyciem systemu bezzałogowego statku powietrznego operację w kategorii „otwartej”, o której mowa w art. 4 rozporządzenia nr 2019/947/UE, z naruszeniem warunków wykonywania takiej operacji określonych w art. 4 ust. 1 rozporządzenia nr 2019/947/UE, podlega karze pieniężnej w wysokości 4 000 zł za każde naruszenie.
  
  
• 8. Operator systemu bezzałogowego statku powietrznego, który wykonuje operację w kategorii „szczególnej”, o której mowa w art. 5 rozporządzenia nr 2019/947/UE, z użyciem systemu bezzałogowego statku powietrznego z naruszeniem warunków scenariusza standardowego, o którym mowa w art. 5 ust. 5 rozporządzenia nr 2019/947/UE, podlega karze pieniężnej w wysokości 4 000 zł za każde naruszenie.
  
  
• 16. Pilot bezzałogowego statku powietrznego, który wykonuje operacje z użyciem systemu bezzałogowego statku powietrznego z przekroczeniem zaleceń i ograniczeń określonych przez producenta, podlega karze pieniężnej w wysokości 1000 zł.
  
  
• 19. Operator systemu bezzałogowego statku powietrznego, który wykonuje operacje z użyciem systemu bezzałogowego statku powietrznego z naruszeniem art. 14 ust. 8 rozporządzenia nr 2019/947/UE, podlega karze pieniężnej w wysokości 300 zł.”;

‍

Rozwinięcie o Kompetencjach Prezesa ULC i ich Relacji do EASA

Kompetencje Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego (ULC)

Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego (ULC) w Polsce posiada szerokie uprawnienia związane z nadzorem i regulacją lotnictwa cywilnego, w tym operacji bezzałogowych statków powietrznych (BSP). Jednakże, należy zauważyć, że kompetencje Prezesa ULC są ograniczone w pewnych obszarach przez uprawnienia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA, European Union Aviation Safety Agency).

Relacja między Kompetencjami Prezesa ULC a EASA

Stwierdzenie „Kompetencje prezesa ULC nie naruszają uprawnień EASA w zakresie określonym w rozporządzeniu nr 2018/1139/UE” wskazuje na istotny podział odpowiedzialności między władzami krajowymi a EASA. Rozporządzenie 2018/1139/UE, znane również jako „Podstawowe rozporządzenie” (Basic Regulation), ustanawia ramy prawne dla działalności EASA oraz określa jej kompetencje.

Podstawowe obszary, w których EASA ma nadrzędne kompetencje nad krajowymi władzami lotniczymi, takimi jak ULC, obejmują:

1. Certyfikację Typów Statków Powietrznych:EASA jest odpowiedzialna za certyfikację typów statków powietrznych, w tym dronów, które operują na poziomie międzynarodowym lub w więcej niż jednym państwie członkowskim UE. Oznacza to, że wszystkie aspekty związane z bezpieczeństwem projektowania, konstrukcji i działania statków powietrznych są regulowane na poziomie europejskim. Prezes ULC może nadzorować operacje i certyfikacje krajowe, ale musi stosować się do norm i standardów EASA.
2. Standaryzacja Przepisów Lotniczych:Rozporządzenie 2018/1139/UE zapewnia harmonizację przepisów lotniczych w całej Unii Europejskiej, co ma na celu stworzenie jednolitego rynku lotniczego. Kompetencje Prezesa ULC obejmują wdrażanie tych przepisów w Polsce, ale nie mogą one być sprzeczne z regulacjami europejskimi. EASA opracowuje wytyczne i zalecenia, które kraje członkowskie, w tym Polska, muszą uwzględniać w swoich przepisach krajowych.
3. Bezpieczeństwo Lotnicze na Poziomie Unijnym:EASA pełni kluczową rolę w zapewnianiu bezpieczeństwa lotnictwa w całej Unii Europejskiej poprzez tworzenie wspólnych standardów bezpieczeństwa, przeprowadzanie inspekcji oraz nadzór nad przestrzeganiem przepisów przez kraje członkowskie. Prezes ULC ma za zadanie monitorowanie i kontrolowanie przestrzegania tych standardów na poziomie krajowym, ale ostateczna odpowiedzialność za określanie i egzekwowanie standardów bezpieczeństwa lotniczego leży po stronie EASA.
4. Regulacje dotyczące Operacji Bezzałogowych Statków Powietrznych (BSP):W kontekście operacji dronów, EASA opracowała szczegółowe przepisy regulujące operacje BSP, w tym klasyfikację przestrzeni powietrznej, wymagania dotyczące kwalifikacji operatorów oraz wymogi techniczne dla sprzętu. Rozporządzenie nr 2018/1139/UE zawiera podstawy prawne dla tych przepisów. Prezes ULC ma prawo wydawania zezwoleń i kontrolowania operacji BSP w Polsce, ale musi działać w ramach ustalonych przez EASA.

Przykład Współdziałania ULC i EASA

Współpraca i podział kompetencji na przykładzie certyfikacji dronów:

Jeśli producent drona chce uzyskać certyfikat typu dla swojego produktu, który ma być sprzedawany i używany w całej Unii Europejskiej, musi uzyskać certyfikację EASA. Po uzyskaniu certyfikacji, krajowe władze lotnicze, takie jak ULC, są odpowiedzialne za nadzorowanie operacji tych dronów na terenie swojego kraju, zapewniając zgodność z lokalnymi przepisami, które są zgodne z regulacjami EASA.

Podsumowanie:

Podział kompetencji między Prezesem ULC a EASA zapewnia, że władze krajowe mogą skutecznie zarządzać lotnictwem cywilnym na poziomie krajowym, jednocześnie respektując unijne standardy i przepisy. Taki system pozwala na harmonizację przepisów w całej Unii Europejskiej, co zwiększa bezpieczeństwo i efektywność operacji lotniczych, w tym operacji z wykorzystaniem dronów.

Pytania do refleksji:

1. Jakie korzyści przynosi harmonizacja przepisów lotniczych na poziomie Unii Europejskiej?
2. Jakie są potencjalne wyzwania związane z koordynacją działań między EASA a krajowymi władzami lotniczymi, takimi jak ULC?
3. W jaki sposób operatorzy dronów mogą upewnić się, że ich operacje są zgodne zarówno z przepisami krajowymi, jak i unijnymi?

Rozumienie tych relacji jest kluczowe dla operatorów dronów, którzy muszą przestrzegać zarówno przepisów krajowych, jak i unijnych, aby legalnie i bezpiecznie operować w europejskiej przestrzeni powietrznej.

‍

‍